Gelişim zihniyeti kavramı – zekanın çabayla geliştirilebileceği inancı – eğitim dünyasında büyük ilgi görmekte. Ve iyi bir sebebi var.
Bir öğrencinin bakış açısı veya “zihniyeti”, akademik başarısı, motivasyonu ve geleceği üzerinde büyük bir etkiye sahip olabilir. Ve öğretmenler, birincil akıl hocaları olarak, bu zihniyetin beslenmesinde büyük rol oynayabilir.
Sabit Zihniyet ve Gelişim Zihniyeti Arasındaki Fark Nedir?
Sabit ve gelişim zihniyeti teorisi, Stanford Üniversitesi’nde psikoloji profesörü olan Dr. Carol Dweck’ten gelmektedir.
- Sabit Zihniyet – Sabit bir zihniyete sahip öğrenciler, becerilerinin, yeteneklerinin ve genel zekanın sabit özellikler olduğuna inanırlar. Karşılaştıkları zorlukların, doğal beceri ve yetenek eksikliğinden kaynaklandığına inanabilirler. Veya “yeterince iyi olmadıklarını” düşünebildiklerinden, çok zor görünen bir görevi denemeyi bile reddedebilirler. Okul ortamında “yazmakta iyi” veya “yazmakta kötü” olduğunuza inanmak, sabit bir zihniyet örneğidir.
- Büyüme Zihniyeti – Gelişim zihniyetine sahip öğrenciler, çaba, sebat ve uygulama yoluyla becerilerini ve yeteneklerini geliştirebileceklerine inanırlar. Doğru odaklanmaya sahiplerse hemen hemen her şeyi öğrenebileceklerine inanırlar ve genellikle hatalardan sonra sebat etmekte motivasyonları vardır. Çok çalışarak ve yeni öğrenme yöntemleri deneyerek gelişebileceklerine inandıkları için derslere ve geri bildirimlere daha açık olurlar.
Bir öğrencinin yaşam boyu başarısı için gelişim zihniyetine sahip olmanın neden gerekli olduğunu anlamak zor değil. İşte bu noktada öğretmenlerden gelen teşvik devreye giriyor.
Öğretmenler Nasıl Yardımcı Olabilir?
Bir öğretmen olarak, tüm öğrencilerinizin başarılı olduğunu görmek istersiniz. Öyleyse, öğrencileri gelişim zihniyetine sahip olmaya nasıl teşvik edebilir ve öğretebilirsiniz? Sonucu etkilemek mümkün müdür?
Eğitim Haftası Araştırma Merkezi tarafından yürütülen 600’den fazla K-12 (anaokulundan 12. sınıf sonuna dek) öğretmeniyle yapılan ulusal bir araştırmaya göre, öğretmenlerin %96’sı öğretime gelişim zihniyetini entegre etmenin öğrencilerin daha iyi öğrenmesini sağlayacağına inanıyor. Ancak araştırmaya katılanların yalnızca %20’si, büyüme zihniyetini teşvik etmede iyi olduklarına tamamen inandıklarını belirtmiştir. %85’i ise bu alanda daha fazla mesleki gelişim istediklerini bildirdi.
Gelişim Zihniyetini Teşvik Etmek İçin Pratik İpuçları
Sınıfta bazı basit değişiklikler yaparak, öğrencilerin yalnızca gelişim zihniyetinin farkında olduğu değil, aynı zamanda onu yaratmaya aktif olarak özen gösterebilecekleri bir ortamı teşvik etmeye başlayabilirsiniz. İşte bazı basit stratejiler:
- Öğrencilere kusurlarını kabul etmeyi öğretin.
Hiç kimse hata yapmadan değerli bir şey öğrenememiştir. Öğrencilerinizin hatalara bakış açısını değiştirmek, onlara verebileceğiniz en büyük hediyelerden biridir. Öğrencileri, hatalarını, ustalığa giden birçok adımdan biri olarak görmeleri için teşvik edin. Öğrencilerin hem başarıları hem de başarısızlıkları üzerinde düşünmelerine yardımcı olmak için zaman ayırın. Onlara herkesin başarılı ve başarısız olduğunu ve bu adımların bizi bugün olduğumuz yere getirdiğini hatırlatın.
2. Öğrencilerin zorlukları gelişme fırsatları olarak görmelerine yardımcı olun.
Öğrencilerin kusurlarını benimsemelerine yardımcı olduğunuzda, hatalarını yararlı olarak görmelerine yardımcı olabilirsiniz. Başarısız olmak değil, denememek düşmandır. Bu tutumu teşvik etmenin pratik bir yolu, sınıfın bir test veya kısa sınavda yaptığı en yaygın hataları bulup, bu hataları birlikte analiz etmektir. Herkes yaptığı hatalar hakkında ne kadar açık olursa, herhangi bir öğrenci gelecekteki hatalarına o kadar az önem verecektir.
3. Bir “gelişim zihniyeti” dilini benimseyin.
Bir başka değerli strateji, olumsuz kelimeleri olumlu ifadelerle değiştirmektir. Örneğin, “başarısız” yerine “öğrenme” terimini kullanın. Ve “henüz değil” ifadesini kullanın. Öğrencilerin bir görevde zorlandığını gördüğünüzde, onlara henüz tam olarak ustalaşmadıklarını söyleyin. Bir zihniyeti veya diğerini güçlendirebilecek kelimelere dikkat edin. Sabit bir zihniyeti destekleyen bazı ifadeler şunları içerir: “Çok zekisin”; “Yanlış cevap”; ve “Bunun için yaratılmışsın” Öte yandan, gelişim zihniyetini destekleyen bazı kelimeler ve ifadeler şunları içerir: “Hatalar öğrenmenize yardımcı olur”; “Bu sorunu çözmek için çeşitli stratejilerin harika kullanımı”; ve “Bu sorunu henüz çözemediniz ama çözeceksiniz.”
4. Öğrencinin çabasını takdir edin.
Öğrencilerde büyüme zihniyetini teşvik ederken, yalnızca sonuçtan ziyade, öğrencinin gösterdiği süreci ve çabayı tekdir etmeyi unutmayın. Yetenekleri veya zekalarını övmek yerine, çalıştıkları, destek istedikleri veya yeni stratejiler denedikleri için onları övün. Ne kadar çok çalıştıkları veya ne kadar ilerledikleri konusunda onlara iltifat edin. Onlara sıkı çalışmanın her zaman beceri edinmeden önce geldiğini ve öğrenmenin bir süreç olduğunu hatırlatın.
Gelişim zihniyetini geliştirmek, öğrencilerinizin başarılı olmasına yardımcı olacak ilgili stratejilerden yalnızca biridir. Daha fazla eğitim trendi için çevrimiçi kütüphanemize göz atın.